گیتی هومانفر
آفتامات دینام چیست
سیستم برق‌رسانی خودرو از قطعات متعددی تشکیل شده که هر کدام یک بخش از عملکرد کلی این سیستم را بر عهده دارند. یکی از قطعات ضروری این بخش آفتامات دینام است. در این مقاله می‌خواهیم به بررسی اینکه آفتامات دینام چیست، بپردازیم. از ویژگی‌ها و کاربردهای آن در خودروها نیز مطلع خواهیم شد.
با اتو مگ همراه باشید
دینام چه نقشی در خودرو دارد؟
قبل از آنکه با آفتامات دینام آشنا شوید بهتر است خود قطعه دینام را به خوبی بشناسید. دینام بخش اصلی و ضروری سیستم برق‌رسانی خودرو است که انرژی و برق سایر اجزای سیستم را برعهده دارد. بدون دینام، برق‌رسانی خودرو بی‌معنا خواهد شد. این قطعه در زمان روشن بودن خودرو برق مورد نیاز قطعاتی از خودرو که با جریان الکتریسیته کار می‌کنند را تامین می‌کند. بدون دینام، باتری خودرو سریعا خالی می‌شود. البته باید به این موضوع اشاره داشت که بدون وجود سایر قطعات داخل دینام، کارکرد خود دینام هم به مشکل برمی‌خورد. چون سایر قطعات این بخش به دینام کمک کرده و انرژی مکانیکی را به انرژی الکتریکی تبدیل می‌کنند.
کارکرد دینام به چه صورت است؟
جریان الکتریکی تولید شده توسط دینام و قطعات آن به باتری منتقل می‌گردد. باتری خودرو هم این انرژی را جمع می‌کند و برای فعالیت سایر بخش‌های خودرو به نقاط مختلف اتومبیل منتقل می‌کند. باتری خودرو بدون دینام کار نمی‌کند چون حتی تامین برق باتری هم بر عهده دینام است.
اجزای دینام
دینام از قطعات مختلفی تشکیل شده که وظیفه آن‌ها کمتر از خود دینام نیست. از اصلی‌ترین قطعات این بخش می‌توان به پوسته، سیم‌پیچ‌های ثابت و متحرک، آفتامات یا رگلاتور، زغال‌ها، پولی و آفتامات دینام اشاره کرد. در ادامه با ما همراه باشید تا با قطعه بسیار ضروری دینام یعنی آفتامات دینام بیشتر آشنا شوید.
آشنایی با آفتامات دینام
با نام‌های دیگر این قطعه با عنوان “رگلاتور یا تنظیم کننده دینام” هم آشنا شوید. البته عمده مردم آن را با همان نام آفتامات دینام هم می‌شناسند. همانطور که از نام آن هم پیداست، این قطعه وظیفه کنترل جریان الکتریکی وارد شده به دینام را بر عهده دارد. نیروی مغناطیسی برخی از اجزای دینام از جمله آرمیچر بر مقدار الکتریسیته تولیدی در سیم‌پیچ‌های ثابت تاثیرگذار است. حالا در این میان رگلاتور را داریم که مجموع این جریانات ورودی را تنظیم کرده و در نهایت بر ولتاژ جریان خروجی تاثیر می‌گذراد.
وظایف آفتامات دینام
این قطعه بر جریان ورودی به دینام نظارت داشته و از طرفی این ولتاژها را تنظیم می‌کند. وجود هرگونه عیب و ایراد در این قطعه سایر بخش‌های سیستم برق‌رسانی را با مشکل مواجه می‌کند. آفتامات‌های قدیمی از رله و مقاومت برای برق‌رسانی استفاده می‌کردند اما در مدل‌های امروزی از قطعات الکترونیکی استفاده می‌شود که به نسبت مدل‌های قدیمی، عملکرد بهتری دارند. تنظیم کننده دینام وظیفه کنترل ولتاژهای ورودی و خروجی را به دینام بر عهده دارد تا هنگام ارسال برق به قطعات خودرو باعث آسیب به آن‌ها نشود. بهتر است آفتامات را رابطی میان باتری و دینام بدانیم. هرگونه نقص فنی در این قطعه سیستم برق‌رسانی خودرو را با مشکل مواجه کرده و در نتیجه خرابی سایر قطعات ماشین را در پی خواهد داشت.
یکی دیگر از وظایف مهم این قطعه جلوگیری از ارسال برق باتری به دینام در زمان خاموش بودن موتور می‌باشد. از سایر وظایف قابل بحث آفتامات دینام می‌توان به قطع عمل شارژ پس از پر شدن باتری و شارژ کردن باتری سالم اما تخلیه شده اشاره کرد.
مشکلات تنظیم کننده دینام
یکی از مشکلات جدی زمانی رخ می‌دهد که دور موتور بالا باشد. هرچه دور موتور بالاتر برود جریان الکتریسیته داخل دینام افزایش پیدا می‌کند. زمانی که جریان الکتریسیته در دینام افزایش پیدا کند سبب سوختن سیستم‌های دیگر خودرو خواهد شد. حالا اگر آفتامات دینامی در خودرو وجود نداشته باشد یا آسیب دیده باشد، دینام یا می‌سوزد یا آسیب‌های جدی را متحمل می‌شود.
یافتن مشکلات آفتامات دینام
حالا که از خطرات مشکلات این قطعه آگاه شدید بهتر است با نشانه‌هایی که به شما می‌گویند این قطعه خراب شده است هم آشنا شوید.
1- نوسان ولتاژ
ولتاژ خروجی از خودرو روشن باید دو برابر حالت خاموش آن که 12.5 ولت است، باشد. اما زمانی که این مقدار به 16 ولت بالاتر رسیده باشد احتمال خرابی آفتامات وجود دارد. این مشکل آسیب‌هایی را به خودرو وارد خواهد کرد یکی از آشکارترین آن‌ها خرابی چراغ‌هاست. افت ناگهانی ولتاژ یکی دیگر از مشکلات خرابی آفتامات دینام است که باعث خاموش شدن ناگهانی خودرو می‌شود.
2- چراغ‌های کم نور و مشکل نور بالا
هنگامی که رگلاتور خراب باشد پس با افت ولتاژ روبرو خواهید شد که در نهایت یکی از تاثیرات آن روی چراغ‌های خودرو به نمایش گذاشته می‌شود. از طرفی ولتاژ کم خروجی حتی می‌تواند عملکرد نور بالا را هم مختل کند.
3- کار نکردن چراغ پشت آمپر
کاملا مشخص است که زمانی که آفتامات دینام ایراد پیدا کند تمامی بخش‌های خودرو که وابسته به برق هستند هم به مشکل بر می‌خورند. در نتیجه یکی از این قسمت‌ها چراغ پشت آمپر خواهد بود.
