گیتی هومانفر
دلایل فروش بالای خودروهای برقی در ترکیه
ترکیه در سال‌های اخیر با جهشی چشمگیر در بازار خودروهای برقی، توجه بسیاری را به خود جلب کرده است. با رشد بی‌سابقه تقاضا، این کشور اکنون در جایگاه چهارم اروپا از نظر فروش خودروهای برقی قرار گرفته است. عواملی چون قیمت بالای سوخت، تسهیلات بانکی، مشوق‌های دولتی، تولید داخلی، و دسترسی گسترده‌تر به فناوری‌های نوین، زمینه‌ساز این استقبال گسترده شده‌اند. این روند، ترکیه را به یکی از بازارهای آینده‌دار برای تولیدکنندگان جهانی خودروهای برقی تبدیل کرده است. در این مقاله به دلایل فروش بالای خودروهای برقی در ترکیه خواهیم پرداخت.
با اتو مگ همراه باشید
افزایش چشمگیر فروش خودروهای برقی در ترکیه
بر اساس گزارش‌ها، فروش خودروهای تمام‌برقی (BEV) در ترکیه طی سال گذشته رشد بی‌سابقه‌ای را تجربه کرده است. با افزایش ۱۲۸ درصدی نسبت به مدت مشابه، ترکیه اکنون به چهارمین بازار بزرگ خودروهای برقی در اروپا پس از آلمان، بریتانیا و فرانسه تبدیل شده است. تنها در ماه مه ۲۰۲۵، از مجموع ۸۵ هزار خودروی نو فروخته‌شده، ۱۷ هزار دستگاه، کاملاً برقی بوده‌اند؛ رقمی که نشان‌دهنده نفوذ سریع این فناوری در سبد مصرفی شهروندان ترکیه است.
بازاری پررقابت و توسعه یافته
ترکیه اکنون یکی از پویاترین بازارهای خودروی برقی در منطقه است. برندهای بین‌المللی و داخلی، این کشور را به‌عنوان پایگاهی راهبردی در میانه اروپا و آسیا می‌بینند. شرکت داخلی TOGG با مدل T10X حضور فعالی دارد و قصد دارد تا پایان سال ۲۰۲۵، نسخه‌های جدیدی از خودروهای خود، از جمله یک کراس‌اوور و یک سدان برقی را روانه بازار کند. با این حال، به‌دلیل قیمت بالا و فقدان تنوع مدل، هنوز نتوانسته است بر بازار سلطه پیدا کند، خصوصاً در رقابت با برندهای چینی که با قیمت پایین‌تر و امکانات بیشتر، تقاضای قابل‌توجهی جذب کرده‌اند.
افزایش سهم بازار خودروهای برقی
سهم خودروهای برقی در بازار ترکیه به ۱۹.۷۴ درصد رسیده است؛ عددی که از میانگین اتحادیه اروپا (۱۷.۳۸ درصد) نیز فراتر رفته و ترکیه را در صدر کشورهای نوظهور این حوزه قرار داده است. این رشد در حالی رخ داده که فقط در پنج‌ماهه نخست سال ۲۰۲۵، بیش از ۵۹ هزار خودروی برقی به فروش رفته‌اند که بیانگر رشد سالانه ۱۱۵ درصدی است.
هزینه خرید و نقش تسهیلات بانکی
در حالی که قیمت پایه خودروهای برقی از حدود ۱ میلیون لیره (تقریباً ۲۵ هزار دلار) آغاز می‌شود، تسهیلات بانکی ویژه‌ای برای خرید این خودروها در نظر گرفته شده است. بانک‌های دولتی و خصوصی با ارائه وام‌هایی با نرخ بهره ترجیحی و بازپرداخت‌های بلندمدت، زمینه را برای ورود خانوارهای متوسط به این بازار فراهم کرده‌اند. در برخی موارد، خریداران تا ۷۰ درصد از مبلغ خودرو را به صورت وام دریافت می‌کنند.
مشوق‌های دولتی و توسعه زیرساخت‌ها
دولت ترکیه در راستای اهداف اقلیمی و برنامه‌های توسعه پایدار، ترکیبی از مشوق‌های مالیاتی، معافیت‌های گمرکی، و سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های شارژ را ارائه داده است. حذف یا کاهش مالیات‌های ÖTV و KDV برای خودروهای برقی، همراه با افزایش تعداد ایستگاه‌های شارژ به بیش از ۵,۰۰۰ نقطه در سراسر کشور، از جمله اقدامات کلیدی بوده‌اند. همچنین طبق برنامه وزارت انرژی، تا سال ۲۰۳۰ بیش از ۲۰ هزار ایستگاه شارژ عمومی در کشور نصب خواهد شد.
رقابت برندهای بزرگ جهانی
برندهای برجسته جهانی که اکنون در بازار ترکیه فعال هستند، شامل:
- تسلا مدل Y (آمریکا): پر فروش‌ترین مدل SUV برقی در ترکیه در ۳ ماهه اول ۲۰۲۵
- ولوو XC40 Recharge (سوئد): محبوب در میان قشر حرفه‌ای شهری
- هیوندای Kona Electric و کیا e-Niro (کره): گزینه‌های اقتصادی با فناوری بالا
- مرسدس EQC، بی‌ام‌دبلیو iX، آئودی Q8 E-Tron (آلمان): تمرکز بر بازار خودروهای لوکس
MG Marvel R، BYD Atto 3، Chery EQ1 (چین): تمرکز بر قیمت رقابتی و برد پیمایش بالا
بنزین گران، انگیزه‌ای برای تغییر
قیمت هر لیتر بنزین در ترکیه به حدود ۵۰ لیره (بیش از ۱۱۰ هزار تومان) رسیده و هزینه‌های سوخت، مالیات، تعمیر و نگهداری خودروهای بنزینی برای مردم سنگین شده است. این شرایط، باعث شده خودروهای برقی به‌عنوان گزینه‌ای مقرون‌به‌صرفه و هوشمندانه معرفی شوند.
مزایای زیست محیطی و اقتصادی خودروهای برق
مطابق گزارش روزنامه “خبر ترک”، خودروهای برقی بدون آلایندگی، کم‌هزینه در نگهداری و آرام در رانندگی هستند. این ویژگی‌ها، به‌خصوص در شهرهای پرترافیک، مزایای قابل‌توجهی برای دارندگان خودرو به همراه دارد.
چشم‌انداز آینده: ترکیه، قطب جدید خودروهای برقی؟
تحلیلگران معتقدند که ترکیه در آینده نزدیک به یکی از سه بازار برتر خودروهای برقی در اروپا تبدیل خواهد شد. سرمایه‌گذاری چینی‌ها در دو منطقه صنعتی برای تولید و مونتاژ خودرو، که ارزش آن تا پایان ۲۰۲۶ بیش از ۴ میلیارد دلار پیش‌بینی شده، مؤید این مسیر روشن است.
جمع بندی
عوامل کلیدی مؤثر بر رشد بازار خودروهای برقی در ترکیه عبارتند از:
- قیمت بالای بنزین و هزینه‌های نگهداری خودروهای سنتی
- حمایت‌های دولتی و مشوق‌های مالیاتی
- افزایش تولید داخلی با مدل TOGG
- ورود برندهای معتبر خارجی
- تسهیلات بانکی و تمایل نسل جوان
اگر این روند ادامه یابد، ترکیه نه‌تنها به یکی از پیشتازان اروپایی بازار خودروهای برقی بدل خواهد شد، بلکه نقش مهمی در ترسیم آینده حمل‌ونقل پاک در منطقه ایفا خواهد کرد.
