گیتی هومانفر
چالش‌های تعمیر و نگهداری موتورهای توربوشارژ
در این مقاله فنی قرار است در رابطه با چالش‌های تعمیر و نگهداری موتورهای توربوشارژ صحبت کنیم. با توسعه صنعت خودروسازی در سراسر جهان، مهندسان این حوزه همواره در تلاش بوده‌اند تا خودروهایی با توان موتور بیشتر، شتاب بالاتر و سرعت برتر طراحی کنند تا نظر مشتریان را جلب نمایند. با این حال، در نگاه نخست، افزایش توان موتور معمولاً به معنای افزایش حجم آن است که در نتیجه، وزن خودرو بیشتر شده و مصرف سوخت نیز بالا می‌رود.
از سوی دیگر، قوانین سخت‌گیرانه بین‌المللی برای کاهش مصرف سوخت و میزان آلایندگی، خودروسازان را ملزم کرده است تا خودروهایی با حجم موتور کوچکتر تولید کنند. این چالش‌ها موجب شده‌اند که مهندسان خودروسازی به دنبال روش‌های نوینی برای بهبود راندمان موتور باشند. به همین جهت یکی از راه حل‌هایی که به ذهن آن‌ها خطور کرده است، موتورهای توربوشارژ بوده.
با اتو مگ همراه باشید
1- دقت در انتخاب سوخت
شاید شنیده باشید که در خودروهای مجهز به موتور توربوشارژ باید از بنزین سوپر استفاده شود. اما اگر به‌جای آن از بنزین معمولی استفاده کنیم، چه تاثیری بر عملکرد پیشرانه‌های دارای سیستم پرخوران خواهد داشت؟
در موتورهای توربوشارژ، مراحل مکش و احتراق از اهمیت بالایی برخوردارند، زیرا هوای ورودی به سیلندر، پس از عبور از توربوشارژر، دمای بالاتری نسبت به موتورهای تنفس طبیعی پیدا می‌کند. استفاده از بنزین معمولی که عدد اکتان پایینی دارد، می‌تواند باعث بروز پدیده «ناک» در خودرو شود. این اتفاق زمانی رخ می‌دهد که ترکیب سوخت و هوا پیش از جرقه‌زدن شمع به صورت خودکار منفجر شده و باعث ایجاد ضربات شدید به پیستون و سایر قطعات داخلی موتور می‌شود.
از آنجا که بنزین با اکتان پایین در برابر دمای بالا مقاومت کمتری دارد، احتمال خودسوزی مخلوط سوخت و هوا افزایش می‌یابد. به همین دلیل، در ایران توصیه می‌شود برای موتورهای توربوشارژ از بنزین سوپر با عدد اکتان بالاتر استفاده شود تا عملکرد بهینه و عمر مفید موتور حفظ گردد.
2- استفاده از روغن مناسب
انتخاب روغن موتور مناسب و تعویض به‌موقع آن نقش مهمی در افزایش دوام موتورهای توربوشارژ دارد. روغن‌های سینتتیک بهترین انتخاب برای این موتورها هستند، زیرا در برابر حرارت بالا عملکرد بهتری داشته و محافظت بهتری از توربو به عمل می‌آورند. از آنجایی که روغن کارکرده توانایی لازم برای حفظ سلامت توربو را ندارد، هرگز تعویض روغن را به تاخیر نیندازید و همواره مطابق زمان‌بندی تعیین‌شده عمل کنید.
3- تاثیر تعویض به موقع فیلتر هوا
همواره از فیلتر هوای باکیفیت استفاده کرده و آن را در زمان مناسب تعویض کنید، در غیر این صورت، ذرات ناخالصی بدون فیلتر شدن وارد مسیر ورودی هوا شده و به پره‌های کمپرسور آسیب می‌رسانند. پیش از نصب فیلتر جدید، حتماً محفظه فیلتر را به‌طور کامل تمیز کنید تا گرد و غبار و ذرات ریز باقی‌مانده وارد سیستم نشوند.
علاوه بر این، تعویض به موقع فیلتر روغن اهمیت زیادی دارد، زیرا از آلودگی روغن جلوگیری کرده و به افزایش دوام بلبرینگ‌های شفت توربو کمک می‌کند. همچنین، از نگهداری صحیح فیلتر سوخت غافل نشوید، چرا که گرفتگی آن می‌تواند تعادل نسبت سوخت و هوا را بر هم زده و عملکرد موتور را مختل کند.
سبک رانندگی
1. کاهش فشار روی موتور در رانندگی عادی:
هنگام رانندگی روزمره و زمانی که نیازی به شتاب‌گیری سریع ندارید، تا حد امکان فشار کمتری به موتور وارد کنید. به عبارتی، سعی کنید با حداقل فشردن پدال گاز سرعت خودرو را حفظ کنید و میزان بوست توربو را در پایین‌ترین حد ممکن نگه دارید.
2. گرم کردن موتور قبل از حرکت:
برای روانکاری بهتر، پس از استارت زدن بلافاصله حرکت نکنید. توصیه می‌شود پس از روشن کردن خودرو، حدود یک دقیقه صبر کرده و سپس چند دقیقه ابتدایی را با دنده‌های پایین حرکت کنید.
3. مدیریت دمای توربو در رانندگی‌های طولانی:
در سرعت‌های بالا و مسافت‌های طولانی، توربوشارژر با حداکثر توان کار می‌کند و دمای قطعات مکانیکی به شدت افزایش می‌یابد. برای جلوگیری از آسیب‌های حرارتی، پس از اتمام رانندگی طولانی و قبل از خاموش کردن موتور، اجازه دهید خودرو حدود ۳۰ ثانیه در حالت درجا کار کند.
4. روش صحیح خاموش کردن خودرو:
گاز دادن باعث فعال شدن توربو و چرخش قطعات آن می‌شود، اما به محض خاموش شدن موتور، سیستم روانکاری متوقف شده و جریان روغن به توربو قطع می‌شود. این اتفاق می‌تواند باعث چرخش خشک و بدون روغن توربو شده و در نهایت به آسیب‌های جدی منجر شود. بنابراین، همیشه از گاز دادن‌های غیر ضروری قبل از خاموش کردن خودرو خودداری کنید.
5. استفاده از دنده مناسب:
اگر خودروی شما دارای گیربکس دنده‌ای یا اتوماتیکی با قابلیت تعویض دستی دنده‌ها باشد، بهتر است هنگام سبقت گرفتن یا حرکت در مسیرهای سربالایی از دنده‌های پایین‌تر (سنگین‌تر) استفاده کنید. این کار باعث می‌شود که فشار کمتری به توربوشارژر وارد شده و تمام بار شتاب‌گیری روی آن نباشد. در واقع، با استفاده از دنده سنگین‌تر، خودرو سریع‌تر شتاب می‌گیرد و مدت زمانی که توربو مجبور است در حداکثر توان خود کار کند، کاهش می‌یابد، که در نتیجه از استهلاک زودرس آن جلوگیری می‌شود.
