Peyman Panjepoor
وکالت تعویض پلاک و قوانین آن
در فرآیند خرید و فروش خودرو، تعویض پلاک یکی از مراحل ضروری است که باید تحت نظارت مراکز تعویض پلاک انجام شود. در برخی موارد، فروشنده به خریدار وکالت تعویض پلاک می‌دهد تا وی بتواند بدون نیاز به حضور فروشنده، این فرآیند را تکمیل کند. این وکالت در دفاتر اسناد رسمی تنظیم شده و دارای قوانین و محدودیت‌هایی است که آگاهی از آن‌ها برای جلوگیری از مشکلات حقوقی ضروری خواهد بود.
با اتو مگ همراه باشید
مدارک لازم برای وکالت تعویض پلاک
برای تنظیم وکالتنامه تعویض پلاک، ارائه مدارک مشخصی به دفتر اسناد رسمی الزامی است. این مدارک شامل:
مدارک مورد نیاز فروشنده برای تنظیم وکالت نامه در دفتر اسناد رسمی:
- اصل کارت ملی و شناسنامه
- برگ سبز خودرو (سند مالکیت جدید)
- فاکتور کارخانه (خودروهای داخلی) یا برگه گمرکی (خودروهای وارداتی)
- برگ عدم خلافی خودرو
- قبض پرداخت مالیات نقل‌وانتقال
- بیمه نامه شخص ثالث معتبر
- کارت معاینه فنی (برای خودروهای با عمر بیش از ۴ سال)
مدارک مورد نیاز خریدار در مرکز تعویض پلاک(پس از دریافت وکالتنامه):
- اصل کارت ملی و شناسنامه
- مدارک احراز محل سکونت (سند مالکیت/اجارهنامه با کد رهگیری، قبض برق یا گاز به نام خریدار یا والدین/همسر)
- وکالتنامه محضری تعویض پلاک (در صورت عدم حضور فروشنده)
- رسید پرداخت هزینه تعویض پلاک
فروشنده برای تنظیم وکالتنامه تعویض پلاک باید شخصاً به دفترخانه اسناد رسمی مراجعه کند. پس از دریافت وکالتنامه، خریدار می‌تواند با ارائه آن به مرکز تعویض پلاک، مراحل تعویض پلاک را بدون حضور فروشنده ادامه دهد.
نکات ضروری:
- احراز آدرس خریدار از طریق سامانه سخا (sakha.epolice.ir) و تأیید توسط مأمور پست الزامی است (هزینه: ۷۹,۷۵۰ تومان).
- برای خودروهای توقیفی، ارائه برگه رفع توقیف از مراجع قضایی لازم است.
- نوبت‌گیری اینترنتی از سامانه راهور قبل از مراجعه الزامی است.
مدت اعتبار وکالت تعویض پلاک
وکالتنامه تعویض پلاک معمولاً مدت‌دار (به صورت تاریخ شمسی) تنظیم می‌شود. تعیین مدت اعتبار بر عهده فروشنده است و معمولاً بین یک تا سه ماه تعیین می‌شود. در صورت پایان اعتبار و عدم انجام تعویض پلاک، وکالتنامه فاقد اعتبار خواهد بود و فروشنده نیاز به تنظیم وکالت جدید دارد. تعیین مدت مشخص برای وکالت از مشکلات حقوقی احتمالی جلوگیری می‌کند.
محدودیت‌های وکالت تعویض پلاک
وکالت تعویض پلاک، برخلاف وکالت فروش، تنها برای انجام فرآیند تعویض پلاک کاربرد دارد. برخی از محدودیت‌های مهم این نوع وکالت عبارتند از:
- عدم امکان فروش خودرو توسط وکیل
- عدم امکان تغییر مشخصات خودرو در مدارک
- امکان فسخ وکالت توسط فروشنده قبل از استفاده از آن
هزینه‌های مرتبط با وکالت تعویض پلاک
هزینه تنظیم وکالتنامه تعویض پلاک به عهده فروشنده است و شامل حق‌التحریر دفترخانه و هزینه‌های اداری تعویض پلاک می‌شود. در حال حاضر، هزینه تعویض پلاک در مراکز تعویض پلاک حدود ۱۵۰,۰۰۰ تومان است که این مبلغ بسته به شرایط ممکن است تغییر کند. هزینه‌های دفترخانه نیز بر اساس تعرفه‌های رسمی محاسبه می‌شود.
مراحل انجام وکالت تعویض پلاک
- تنظیم وکالتنامه در دفتر اسناد رسمی: فروشنده با ارائه مدارک لازم به دفترخانه، وکالتنامه را تنظیم می‌کند.
- مراجعه خریدار به مرکز تعویض پلاک: پس از دریافت وکالت، خریدار باید به مراکز تعویض پلاک مراجعه کند.
- ارائه مدارک به مرکز تعویض پلاک: خریدار باید مدارک لازم شامل وکالتنامه، برگ سبز و بیمه‌نامه را ارائه دهد.
- بررسی و تایید مدارک: مأموران مرکز تعویض پلاک، مدارک ارائه‌شده را بررسی و تأیید می‌کنند.
- پلاک‌گذاری جدید و صدور مدارک: پس از تایید نهایی، پلاک جدید صادر شده و مشخصات جدید در سامانه ثبت می‌شود.
نکات مهم در تنظیم وکالت تعویض پلاک
- مدت وکالتنامه باید به‌صورت مشخص تعیین شود.
- فروشنده باید قبل از تنظیم وکالت، از عدم وجود تخلفات رانندگی و بدهی‌های معوق اطمینان حاصل کند.
- در صورت پایان مدت وکالتنامه، خریدار نیاز به وکالت مجدد از فروشنده دارد.
- اگر خریدار در مدت اعتبار وکالت، تعویض پلاک را انجام ندهد، فروشنده می‌تواند با مراجعه به مراجع قانونی وکالت را باطل کند.
روش‌های ابطال وکالت تعویض پلاک
فروشنده می‌تواند در شرایطی خاص، وکالت تعویض پلاک را باطل کند. اگر خریدار هنوز از وکالت استفاده نکرده باشد، فروشنده می‌تواند به دفترخانه‌ای که وکالت در آن ثبت شده مراجعه و آن را باطل کند. در این حالت، نیازی به حضور یا موافقت خریدار نیست.
اما اگر خریدار از وکالت استفاده کرده و مراحل تعویض پلاک را آغاز کرده باشد، ابطال وکالت پیچیده‌تر خواهد بود. در این صورت، فروشنده باید از طریق مراجع قضایی و با ارائه دلایل موجه، درخواست ابطال وکالت را ثبت کند. دادگاه پس از بررسی موضوع و در صورت احراز صحت ادعای فروشنده، حکم به ابطال وکالت خواهد داد.
عواقب عدم تعویض پلاک توسط خریدار
در صورت عدم تعویض پلاک توسط خریدار، مشکلات متعددی برای فروشنده به وجود خواهد آمد، از جمله:
- دریافت خلافی و جریمه‌های احتمالی به نام فروشنده
- ایجاد مشکلات حقوقی در صورت وقوع تصادف با خودرو
- مسدود شدن حساب فروشنده در صورت شکایت‌های قانونی
جمع بندی
وکالت تعویض پلاک یکی از راه‌های ساده‌تر کردن فرآیند خرید و فروش خودرو است، اما نیاز به دقت در تنظیم و اجرای آن دارد. خریدار و فروشنده باید نسبت به قوانین و محدودیت‌های این نوع وکالت آگاهی کامل داشته باشند تا از مشکلات حقوقی و مالی جلوگیری شود. تعیین مدت مشخص، بررسی مدارک و رعایت مقررات تعویض پلاک، از جمله اقداماتی است که به تسهیل این فرآیند کمک می‌کند.
