سمانه حبیبی
بررسی سیستم برق خودرو و علل خرابی آن
سیستم برق خودرو یکی از بخش‌های مهم اتاق خودرو است و باتری نقش اصلی در تأمین انرژی آن دارد. کارهایی مثل استارت زدن، ایجاد جرقه در موتور و عملکرد کامپیوتر خودرو همگی به برق وابسته‌اند؛ به همین دلیل، هر مشکلی در سیستم برق‌رسانی می‌تواند جلوی روشن شدن و حرکت خودرو را بگیرد. در ادامه؛ با ما همراه باشید تا به بررسی سیستم برق خودرو و علل خرابی آن بپردازید.
با اتو مگ همراه باشید
اجزای سیستم برق خودرو را می شناسید؟
سیستم برق خودروهای قدیمی در مقایسه با مدل‌های مدرن ساختار ساده‌تری دارد و از پیچیدگی کمتری برخوردار است. این سیستم به طور کلی شامل پنج بخش اصلی می‌باشد که عملکرد هماهنگ آن‌ها برای کارکرد صحیح خودرو ضروری است. اجزای سیستم برق خودرو عبارتند از:
1. تولید کننده برق ماشین
در خودروهای قدیمی و جدید، به ترتیب دینام و آلترناتور وظیفه تأمین برق مورد نیاز خودرو را بر عهده دارند. این دو قطعه با تبدیل انرژی مکانیکی موتور به انرژی الکتریکی ۱۲ ولتی، باتری خودرو را شارژ کرده و برق مورد نیاز سایر تجهیزات برقی آن را تأمین می‌کنند.
2. ذخیره برق ماشین در باتری
برق تولیدشده در باتری خودرو ذخیره می‌شود و در زمان خاموش بودن خودرو برای تأمین برق بخش‌هایی مانند چراغ‌های کوچک، بالابر شیشه، قفل درها و موارد مشابه استفاده می‌گردد. باتری خودرو دارای دو قطب مثبت و منفی است که برای ساده‌سازی سیم‌کشی، قطب منفی آن به بدنه موتور متصل می‌شود تا مصرف‌کننده‌ها بتوانند برق با پتانسیل منفی را مستقیماً از بدنه دریافت کنند.
3. سیستم توزیع برق
سیستم سیم‌کشی وظیفه انتقال برق از تولیدکننده به مصرف‌کننده‌ها را بر عهده دارد و نوع سیم‌های توزیع بسته به نیاز مصرف‌کننده‌ها متفاوت است. برای حفظ نظم و ایمنی، سیم‌هایی که مسیر مشابهی دارند، در یک لوله قرار می‌گیرند.
4. کنترل کننده برق
همه مصرف‌کننده‌های برق در خودرو همیشه فعال نیستند و تنها زمانی که نیاز باشد، برق مصرف می‌کنند؛ مثلاً سیستم صوتی خودرو فقط هنگام روشن شدن به برق نیاز دارد. کنترل مصرف برق این دستگاه‌ها به کمک دکمه‌ها و کلیدهای مخصوص انجام می‌شود، به‌طوری که راننده با روشن یا خاموش کردن آن‌ها می‌تواند جریان برق را مدیریت کند.
5. مصرف کننده‌های برق
تمام تجهیزات برقی خودرو مثل چراغ‌ها، کولر و فن، از جمله مصرف‌کننده‌های برق هستند. به عبارت ساده‌تر، این تجهیزات برای کار کردن به جریان برق نیاز دارند و انرژی الکتریکی را به گرما، نور یا حرکت تبدیل می‌کنند.
6 علت خرابی سیستم برق خودرو
1. نقص در جعبه فیوز خودرو: فیوزها در مسیر سیم‌کشی برق خودرو قرار دارند و در صورت بروز مشکل، برق را قطع می‌کنند تا از آسیب به اجزای خودرو جلوگیری کنند. خودروها معمولاً دو جعبه فیوز دارند؛ یکی در محفظه موتور برای سیستم‌های مرتبط با موتور و دیگری در کابین برای بخش‌های داخلی خودرو.
2. نقص در باتری خودرو: اگر باتری خودرو دچار مشکل شود، ممکن است به درستی شارژ نشود. باتری‌ها به دو نوع خشک و خیس تقسیم می‌شوند. در باتری‌های خیس باید سطح آب آن را بررسی کرد. اگر خودرو استارت نمی‌خورد و برق پشت آمپر وجود دارد، باتری مشکل دارد.
3. نقص در دینام خودرو: دینام وظیفه شارژ باتری را بر عهده دارد. اگر دینام دچار مشکل شود، حتی اگر باتری سالم باشد، خودرو ممکن است به سرعت متوقف شود. در این حالت، برق خودرو قطع شده و سیستم‌های برقی و موتور از کار می‌افتند.
4. نقص در سیستم احتراق خودرو: سیستم احتراق شامل کوئل، شمع و وایر است. در صورت نقص در هرکدام از این اجزا، سوخت‌گیری ناقص شده و ممکن است صدای ترقه‌مانند از اگزوز شنیده شود. این نقص ممکن است باعث کاهش قدرت موتور و افزایش مصرف سوخت شود.
5. نقص در عملکرد آپشن‌های داخل کابین: ایرادات در آپشن‌های داخلی خودرو مانند شیشه بالابر یا فندک معمولاً به دلیل مشکل در جعبه فیوز داخلی کابین است. بررسی فیوزها اولین اقدام برای رفع مشکل است.
6. اتصالی سیم‌کشی خودرو: اگر فیوزها به طور مکرر می‌سوزند یا چراغ‌ها دوباره می‌سوزند، ممکن است مشکل در سیم‌کشی خودرو باشد. اتصالی می‌تواند خطرناک بوده و باعث آتش‌سوزی شود، بنابراین در صورت مشاهده این علائم، باید به سرعت به متخصص برق خودرو مراجعه کرد.
نتیجه گیری
سیستم برق خودرو از اهمیت بالایی برخوردار است و خرابی آن می‌تواند تاثیرات منفی زیادی بر عملکرد کلی خودرو داشته باشد. با انجام نگهداری مناسب و توجه به علائم خرابی، می‌توانید عمر سیستم برق خودرو را افزایش داده و از هزینه‌های اضافی جلوگیری کنید. اگر با مشکل برقی در خودرو مواجه شدید، بهتر است هر چه سریع‌تر به یک تعمیرکار متخصص مراجعه کنید.
