گیتی هومانفر
تفاوت موتور XU7 با XUM
موتورهای XU7 و XUM از جمله پیشرانه‌های پرکاربرد در خودروهای داخلی ایران‌خودرو هستند. XU7 سال‌هاست که در خودروهایی مانند پژو پارس و سمند استفاده می‌شود، اما با گذشت زمان و نیاز به بهبود عملکرد و کاهش مصرف سوخت، نسخه‌ای بهینه‌تر به نام XUM معرفی شد. این دو موتور شباهت‌هایی دارند، اما در جزئیات فنی، کارایی و تجربه رانندگی تفاوت‌های مهمی بین آن‌ها دیده می‌شود. در ادامه نگاهی کامل به تفاوت موتور XU7 با XUM خواهیم داشت.
با اتو مگ همراه باشید
معرفی کلی موتور XU7 و XUM
موتور XU7
موتورهای XU7 و XUM دو پیشرانه اصلی خانواده XU در محصولات ایران‌خودرو هستند. XU7 موتوری ۴سیلندر و ۸سوپاپ از نسل قدیمی شرکت پژو-سیتروئن (PSA) است که از دهه ۱۳۶۰ در خودروهایی مانند پژو ۴۰۵، سمند و زانتیا ۱.۸ لیتر استفاده شد. حجم این موتور حدود ۱۷۶۱ سی‌سی و توان آن در نسخه‌های رایج ایران‌خودرو حدود ۸۷–۱۱۰ اسب‌بخار است
موتور XUM
موتور XUM در واقع نسخه بهینه‌سازی‌شده‌ای از XU7 است که مهندسان ایران‌خودرو در سال ۱۳۹۳ برای پژو پارس ELX جدید معرفی کردند. این موتور همچنان ۴سیلندر ۸ سوپاپ است اما حجم آن با افزایش کورس میل‌لنگ به ۱۹۰۵ سی‌سی ارتقا یافته و با بهبودهای متعدد در ورودی/خروجی، ECU و قطعات داخلی، توانایی تولید حدود ۱۰۵ اسب‌بخار قدرت و ۱۵۵ نیوتن‌متر گشتاور را دارد.
مشخصات فنی
حجم موتور: XU7 برابر با ۱۷۶۱ سی‌سی و XUM معادل ۱۹۰۵ سی‌سی است. افزایش حجم XUM عمدتاً از طریق کورس بلندتر میل‌لنگ حاصل شده و قطعاتی مانند میل‌لنگ، شاتون و پیستون‌ها بازطراحی شده‌اند.
- قدرت و گشتاور: نسخه‌های معمول XU7 در ایران حدود ۱۰۰–۱۱۰ اسب‌بخار قدرت و ۱۵۳–۱۵۵ نیوتن‌متر گشتاور داشتند. موتور XUM حدود ۱۰۵ اسب‌بخار و ۱۵۴–۱۵۵ نیوتن‌متر گشتاور تولید می‌کند. به این ترتیب، XUM توانایی تولید چند اسب‌بخار قدرت بیشتر و گشتاوری تقریباً مشابه XU7 را دارد.
- تعداد سوپاپ: هر دو موتور به ۴ عدد سیلندر و ۸ عدد سوپاپ مجهز هستند. برخلاف نسل‌های پیشرفته‌تر ۱.۶ لیتری (مانند TU5 ۱۶ سوپاپ)، هر دو پیشرانه فناوری قدیمی‌تری دارند.
تفاوت در عملکرد
افزایش حجم و بهینه‌سازی‌های XUM باعث شده است عملکرد این موتور نسبت به XU7 اندکی بهبود یابد. حداکثر گشتاور XU7 در دورهای پایین (حدود ۳۰۰۰ دور) به دست می‌آید که برای شتاب‌گیری اولیه مناسب است. اما XUM گشتاور نزدیک به ۱۵۵ نیوتن‌متر را در دورهای کمی بالاتر (۳۷۵۰ دور) تولید می‌کند.
این تغییرات باعث شده‌اند تا شتاب‌گیری اولیه XUM در شرایطی مانند سربالایی و حرکت در دورهای میانی کمی بهتر عمل کند. با این حال، افزایش قدرت و گشتاور XUM نسبت به XU7 چشمگیر نیست. هر دو موتور از شتاب مشابهی در حدود ۱۱ ثانیه برخوردارند. به صورت کلی تفاوت چندانی در عملکرد کلی این دو موتور دیده نشده است.
مقایسه مصرف سوخت
نکته مهم این است که مصرف سوخت XUM بهبود یافته است. با وجود افزایش حجم، XUM به دلیل بهینه‌سازی‌های سیستم احتراق و سوخت‌رسانی، ترکیب سوخت/هوا، و تنظیم ECU، مصرف کمتری نسبت به XU7 دارد. به عنوان مثال، پژو پارس با موتور XU7 در سیکل ترکیبی به حدود ۹.۱ لیتر در صد کیلومتر، سوخت احتیاج دارد. در حالی که پارس ELX با موتور XUM ترکیبی نزدیک به ۸.۶ لیتر در صد کیلومتر مصرف دارد.
این کاهش مصرف در رانندگی شهری نیز محسوس است: XU7 در شهر نزدیک به ۱۳.۸ لیتر/۱۰۰کیلومتر سوخت نیاز دارد اما مصرف XUM حدود ۱۲.۴ لیتر می‌باشد. کاهش آلایندگی نیز از فواید XUM است، اگرچه باید توجه داشت که هر دو موتور همچنان فناوری قدیمی‌تری دارند و نباید انتظار تفاوت بنیادی در آلایندگی داشت.
صدای موتور و نرمی کارکرد
از نظر صدای موتور و نرمی کارکرد، هر دو در مقایسه با پیشرانه‌های مدرن (مثلاً TU5 یا EF7) صدای بیشتری تولید می‌کنند. برخی مالکان گزارش داده‌اند صدای کار XUM کمی بیشتر از XU7 است و نرمی عملکرد مشابهی دارند. به طور کلی، XUM عملکرد فنی بهتری از XU7 دارد. این عملکرد خودش را در بخش قدرت بیشتر و مصرف کمتر نشان داده است. اما به طور کلی این بهبود به اندازه‌ای نیست که تفاوت اساسی در تجربه رانندگی ایجاد کند.
مقایسه استهلاک و هزینه نگهداری
موتور XU7 با اینکه قدیمی است، قطعات یدکی ارزان و در دسترس دارد و اکثر مکانیک‌ها با آن آشنا هستند؛ اما به دمای آب حساس است و مشکلاتی مثل سوختن واشر سرسیلندر در آن رایج است. در نتیجه، استهلاک کلی آن بالاست. موتور XUM با اینکه نسخه به‌روزرسانی‌شده XU7 است و از قطعات باکیفیت‌تری استفاده می‌کند، همچنان ساختار مشابهی دارد و در صورت بی‌توجهی به نگهداری، می‌تواند دچار همان مشکلات شود. هزینه سرویس‌های دورهای هر دو موتور تقریباً مشابه است. در کل، نگهداری XUM کمی به‌صرفه‌تر از XU7 است، ولی تفاوت اساسی در استهلاک ندارند.
نتیجه‌گیری: کدام موتور بهتر است؟
با وجود بهینه‌سازی‌های فنی، XU7 همچنان محبوب‌تر است. ویژگی‌هایی از جمله بازار بهتر، قطعات یدکی فراوان‌تر و آشنایی بیشتر مکانیک‌ها با آن باعث شده اکثریت این موتور را ارجعیت دهند. در مجموع، اگر مصرف سوخت پایین‌تر و آلایندگی کمتر برایتان اولویت دارد، XUM گزینه بهتری است. اما از نظر هزینه‌های نگهداری، XU7 انتخاب معقول‌تری می‌باشد.
