گیتی هومانفر
5 دلیلی که روغن خودرو بوی گاز می دهد
یکی از نشانه‌های نگران‌کننده در خودرو، تغییر بوی روغن موتور است. روغن موتور به طور طبیعی بویی خاص و نسبتاً ملایم دارد؛ اما زمانی که متوجه بوی بنزین (گازوئیل در خودروهای دیزلی) در روغن می‌شوید، باید این موضوع را جدی بگیرید. وجود سوخت در روغن، علاوه بر کاهش کیفیت روانکاری، می‌تواند به خرابی قطعات داخلی موتور منجر شود. در این مقاله به بررسی 5 دلیلی که روغن خودرو بوی گاز می دهد می‌پردازیم.
با اتو مگ همراه باشید
۱. احتراق ناقص در سیلندرها
یکی از رایج‌ترین دلایلی که باعث آمیخته شدن بنزین با روغن موتور می‌شود، احتراق ناقص سوخت در سیلندر است. در حالت عادی، سوخت باید به طور کامل در محفظه احتراق بسوزد و انرژی لازم را تولید کند. اما اگر شرایط احتراق مناسب نباشد، مثلاً به دلیل شمع‌های معیوب، مشکلات سیستم جرقه‌زنی یا نسبت نامناسب هوا و سوخت، بخشی از بنزین نسوخته باقی می‌ماند.
این سوخت نسوخته می‌تواند از جداره‌های سیلندر عبور کرده و وارد کارتل شود. وقتی مقدار زیادی از آن با روغن ترکیب شود، بوی بنزین در روغن به راحتی قابل تشخیص خواهد بود. در چنین شرایطی، باید سیستم جرقه‌زنی و تنظیم موتور بررسی شود تا از ادامه آسیب جلوگیری گردد.
۲. کارکرد زیاد خودرو در حالت سرد (رانندگی‌های کوتاه)
زمانی که خودرو به تازگی روشن می‌شود، به خصوص در هوای سرد، موتور تا رسیدن به دمای کاری نیازمند چند دقیقه فعالیت است. در این بازه، بخشی از بنزین تزریق‌شده ممکن است به‌طور کامل تبخیر و مصرف نشود. اگر رانندگی شما اغلب کوتاه و در مسافت‌های کم باشد، موتور فرصت کافی برای سوزاندن کامل سوخت و تبخیر باقی‌مانده‌ها پیدا نمی‌کند.
این سوخت نسوخته به تدریج وارد روغن شده و بوی آن را تغییر می‌دهد. به همین دلیل توصیه می‌شود خودرو هر چند وقت یک بار در مسافت‌های طولانی‌تر و با دمای کاری مناسب رانده شود تا فرایند احتراق و تبخیر سوخت به‌طور کامل انجام گیرد.
۳. مشکلات انژکتورها یا کاربراتور
سیستم سوخت‌رسانی وظیفه دارد مقدار دقیق و کنترل‌شده‌ای از سوخت را به موتور برساند. در خودروهای مدرن، انژکتورها و در خودروهای قدیمی‌تر کاربراتور این نقش را ایفا می‌کنند. اگر یکی از انژکتورها چکه کند یا بیش از حد سوخت تزریق نماید، مخلوط سوخت و هوا بیش از حد غنی خواهد شد.
در این حالت، موتور نمی‌تواند تمام سوخت ورودی را بسوزاند و بخشی از آن از طریق رینگ‌های پیستون به روغن نفوذ می‌کند. خرابی اورینگ‌های انژکتور یا کثیفی سوزن‌ها از جمله دلایلی است که موجب این وضعیت می‌شود. بررسی و سرویس دوره‌ای سیستم سوخت‌رسانی می‌تواند از بروز چنین مشکلی پیشگیری کند.
۴. ساییدگی رینگ‌های پیستون یا دیواره سیلندر
یکی دیگر از علل مهم بوی بنزین در روغن، فرسودگی قطعات داخلی موتور مانند رینگ‌های پیستون یا جداره سیلندر است. رینگ‌ها وظیفه دارند فضای بین پیستون و دیواره سیلندر را آب‌بندی کنند تا گازهای احتراق و سوخت نسوخته به کارتل نفوذ نکنند.
اگر رینگ‌ها ساییده یا شکسته شوند، یا سطح سیلندر خط و خش بردارد، این آب‌بندی به خوبی انجام نمی‌شود. در نتیجه، بنزین نسوخته راحت‌تر از مسیر سیلندر به سمت روغن راه پیدا می‌کند. این مشکل معمولاً در خودروهای با کارکرد بالا یا موتورهایی که نگهداری ضعیفی داشته‌اند رخ می‌دهد و ممکن است با علائمی مانند کاهش قدرت موتور، افزایش مصرف روغن و دود آبی همراه باشد.
۵. مشکلات سیستم مدیریت موتور (سنسورها و ECU)
خودروهای امروزی مجهز به واحد کنترل الکترونیکی (ECU) هستند که وظیفه تنظیم میزان تزریق سوخت و زمان جرقه را بر عهده دارد. این سیستم برای عملکرد دقیق به داده‌های حسگرهایی مانند سنسور اکسیژن، دمای آب و جریان هوا متکی است. اگر یکی از این سنسورها دچار خرابی شود یا ECU تنظیمات اشتباهی داشته باشد، مخلوط سوخت و هوا از تعادل خارج می‌شود.
به عنوان مثال، خرابی سنسور اکسیژن باعث می‌شود ECU تصور کند موتور سوخت کافی دریافت نمی‌کند و مقدار بیشتری بنزین تزریق کند. این مازاد سوخت اغلب نمی‌سوزد و بخشی از آن به روغن راه می‌یابد. بنابراین، تست و عیب‌یابی سیستم الکترونیکی موتور در این شرایط ضروری است.
چرا بوی بنزین در روغن موتور خطرناک است؟
وجود بنزین در روغن موتور پیامدهای جدی دارد:
- کاهش ویسکوزیته روغن: روغن رقیق می‌شود و توانایی روانکاری‌اش را از دست می‌دهد
- افزایش اصطکاک و استهلاک: قطعات فلزی موتور بیشتر ساییده می‌شوند
- خطر آسیب به یاتاقان‌ها و میل‌لنگ: به دلیل کمبود لایه حفاظتی روغن
- افزایش مصرف سوخت و کاهش کارایی موتور
اگر به بوی غیرعادی در روغن موتور خود مشکوک شدید، بهتر است سریعاً خودرو را به تعمیرگاه معتبر ببرید. تعویض به‌موقع روغن آلوده نیز اهمیت بالایی دارد تا از آسیب بیشتر جلوگیری شود.
جمع‌بندی
بوی بنزین در روغن موتور هرگز نباید نادیده گرفته شود. این نشانه می‌تواند ناشی از مشکلات ساده‌ای مانند رانندگی‌های کوتاه یا خرابی انژکتور باشد، یا به مسائل جدی‌تری مانند ساییدگی رینگ‌های پیستون و مشکلات سیستم احتراق برگردد. آگاهی از دلایل اصلی این پدیده، یعنی احتراق ناقص، رانندگی کوتاه، خرابی سیستم سوخت‌رسانی، فرسودگی قطعات داخلی موتور و اختلال در سیستم مدیریت الکترونیکی به شما کمک می‌کند سریع‌تر علت را شناسایی و رفع کنید.
رسیدگی به‌موقع نه تنها از هزینه‌های سنگین تعمیر موتور جلوگیری می‌کند، بلکه عمر خودرو و ایمنی شما را نیز افزایش می‌دهد.
