سنسور باران | زمانی که سخن از سنسور می‌شود همه ما می‌دانیم که پای حسگرهایی در میان است که با توجه به اطلاعات دریافتیشان، در نهایت قرار است اطلاعاتی را به راننده داده و یا خود بوسیله عملگرها اقداماتی را انجام دهند. سنسورهای مختلفی در خودروها وجود دارند که حسگرهای هرکدام، نسبت به عاملی که در جهت آن برنامه‌ریزی شده‌اند، حساسیت بیش‌تری دارند. اطلاعات دریافت شده توسط حسگرها به کامپیوتر مرکزی خودرو فرستاده می‌شوند و پس از پردازش، اقداماتی را در خودرو انجام می‌دهند.
همانطور که گفتیم این اقدامات گاهاً واکنش مستقیم عملگرها نسبت به اطلاعات پردازش شده هستند و در مواردی به صورت اطلاعاتی برای راننده به نمایش درمی‌آیند، در حالی که اختیار عمل دست اوست. در اکثر خودروهای امروزی، به دلیل تلاش سازندگان در جهت درگیر کردن کمتر راننده و تمرکز او روی عمل رانندگی، بیشتر از سنسورهای خودکار استفاده می‌شود. سنسور باران نیز یکی از این افزونه‌ها است که عملکرد برف‌پاک‌کن‌ها را در شرایط مختلف جوی تنظیم می‌کند. در ادامه به نحوه عملکرد و اهمیت این آپشن می‌پردازیم.
سنسور باران چیست؟
افرادی که تجربه رانندگی با خودروهای قدیمی‌تر را دارند به خوبی با چالشی که در برخی بارندگی‌ها گریبان راننده را می‌گرفت آشنا هستند. با توجه به اینکه حالت‌های عملکرد برف پاک کن‌های قدیمی محدود بود، مواقعی پیش می‌آمد که سرعت بارش باران و برف با سرعت‌های این وسیله روبشی یکسان نبود. در نتیجه یا باید با شیشه‌ای که فراسوی آن خیلی واضح نیست رانندگی می‌کردیم و یا از حرکت سریع تیغه روی شیشه‌ای پاک و خشک کلافه می‌گشتیم.
همین چالش کوچک سبب شد تا بسیاری از خودروسازان به تکاپو بیافتند تا اختیار این وسیله حیاتی در شرایط بد جوی را از راننده گرفته و توسط کامپیوتر ماشین به صورت هوشمند کنترل کنند.
در همین رابطه Rain Sensor، سیستمی با قابلیت تشخیص میزان رطوبت موجود روی شیشه و تنظیم عملکرد برف‌پاک‌کن بر حسب آن است. کارایی این سیستم در خودروهای مدرن محدود به این مورد نمی‌شود و در مواقع بارش سنگین، می‌تواند سبب بستن‌شیشه‌ها و سانروف شود. عموماً سنسور باران در پشت شیشه جلو و محدوده آینه وسط قرار می‌گیرد. این امر باعث می‌شود تا حضور آن هیچ مزاحمتی برای دید راننده ایجاد نکند. سنسورهای باران با توجه به نحوه عملکرد حسگرهایشان (شیوه دریافت اطلاعات توسط آن‌ها)، به دو دسته اولتراسونیک و اینفرارد تبدیل می‌شوند. در نمونه اول حسگرها از امواج فراصوت و در نمونه دوم از امواج فروسرخ یا مادون قرمز، برای تشخیص میزان رطوبت سطح شیشه، استفاده می‌کنند.
نکته: لازم به ذکر است که امواج فروسرخ از محدوده دید ما خارج هستند و به همین ترتیب قادر به شنیدن امواج اولتراسونیک نیز نیستیم. به همین دلیل هیچ یک از سنسورهای باران مزاحمتی برای انسان ایجاد نمی‌کنند.
سنسورهای اینفرارد
سنسور باران اینفرارد، یک پنل متشکل از فرستنده‌های امواج فروسرخ (IR) و گیرنده‌های حساس به همین طول موج است. این مجموعه با زاویه خاص 45 درجه نسبت به یکدیگر نصب شده‌اند و در حالت عادی (زمانی که شیشه فاقد رطوبت است)، امواج ارسالی از سوی فرستنده‌ها، به صورت تقریباً کامل توسط گیرنده‌ها جذب می‌شوند. زمانی که بارندگی وجود دارد و قطرات آب موجود روی سطح شیشه موجب شکست نور ارسالی می‌شوند، بالطبع گیرنده‌ها نیز امواج را با همان قدرت ابتدایی دریافت نمی‌کنند و سنسور وجود رطوبت را تشخیص می‌دهد. به همین شکل هرچه شکست نور بیشتر باشد، نشان‌دهنده رطوبت بیشتر است و سرعت برف‌پاک‌کن‌ها بر حسب آن تعیین می‌شود.
سنسورهای اولتراسونیک
اساس کار سنسور باران اولتراسونیک امواج فراصوت هستند. در این مدل نیز همانند مورد مذکور، در حالت معمول و زمانی که رطوبت یا قطره آبی وجود ندارد، تمام امواجی که به شیشه می‌رسند توسط سنسور جذب می‌شوند. با بارش باران و وجود قطرات، امواج فراصوتی منشورگونه می‌شود و میزان آن‌ها کاهش می‌یابد. گفتیم که واکنش این سنسور به میزان امواج دریافتی بستگی دارد. در نتیجه در زمان کاهش جذب، سنسور باران با تشخیص وجود رطوبت برف‌پاک‌کن‌ها را به کار می‌اندازد. بر همین اساس سرعت حرکت و توقف این روند نیز توسط Rain Sensor تعیین می‌شود.
نکات مهم در خصوص سنسور باران
- بیشتر خودروهایی که به این افزونه مجهز هستند، قابلیت تنظیم دستی برف‌پاک‌کن‌ها را نیز دارند. در صورتی که متوجه شدید برف‌پاک‌کن خودروی شما فقط با تشخیص سنسور باران فعال می‌شود، حتماً نسبت به سلامت و چک کردن مداوم آن به خصوص در فصل‌های بارانی سال، اقدام کنید. زیرا در این موارد در صورت خرابی سنسور، برف‌پاک‌کن نیز از کار خواهد افتاد و ایمنی شما دچار مخاطره می‌شود.
- به خاطر داشته باشید سنسور باران در حالت خاموش بودن وسیله نقلیه، جهت جلوگیری از تخلیه باتری، به صورت اتوماتیک غیرفعال می‌شود.
- برای پیشگیری از فعال شدن این سیستم در زمان‌هایی که امکان مرطوب شدن شیشه وجود دارد و نیازی به برف‌پاک‌کن نیست، مانند شستشوی خودرو، نسبت به غیرفعال کردن آن اقدام کنید. فراموش نکنید پس از اتمام این روند تنظیمات را به حالت قبل بازگردانید.
- این افزونه قابلیت خریداری به صورت جداگانه و نصب بر روی خودروهایی که فاقد آن هستند را دارد. در حالی که این سامانه بر روی اکثر خودروهای فونیکس و اکستریم وجود دارد، اما بسیاری از محصولات ام وی ام از وجود آن بی‌بهره‌اند. این در حالیست که خودروهایی نظیر X55 Pro، X33 Cross، X22 Pro ،Arrizo5، Arrizo5 و بسیاری از محصولات قدیمی‌تر مدیران خودرو امکان نصب این سنسور را دارند.
مزایای حضور یا نصب سنسور باران
احتمالاً برای بسیاری روشن کردن برف‌پاک‌کن کاری ساده و وجود سنسور باران امری بی‌اهمیت می‌باشد. با این حال همانطور که می‌دانیم اهمیت ثانیه‌ها در مواقع حیاتی مشخص می‌شود. در زمان بارندگی که دید ما و عملکرد خودرو از جمله ترمز آن تحت تاثیر شرایط جویست، سنسور باران به کمک ما می‌آید.
در این شرایط، انجام خودکار اقدامات لازم‌الجرا حین بارندگی سبب می‌شود از دغدغه‌های ما در آن لحظه کم شود. بنابراین تمامی توجه خود را نسبت به رانندگی دقیق‌تر معطوف می‌نماییم. این سیستم در همکاری با سایر آپشن‌های ADAS، ایمنی خودرو را بهبود می‌بخشد. بدین ترتیب با پیشگیری از بروز حوادث، رانندگی را به تجربه‌ای لذت‌بخش‌تر تبدیل می‌کند.